Een derde van het huidige Nederlandse woningtekort van ruim 400 duizend woningen is opgelopen doordat er in de nasleep van de financiële crisis van 2008 minder gebouwd is dan normaal. Dit laat Martijn Mak (Economisch Bureau Amsterdam) zien in een publicatie bij ESB.

Door knelpunten in onder meer vergunningverlening en arbeidsmarkt is zo’n bouwachterstand helaas maar moeilijk in te halen. Dit impliceert dat de lessen die uit de financiële crisis getrokken zijn om een zeepbel op de huizenmarkt in de toekomst te voorkomen, onverminderd relevant zijn.

De figuur laat zien dat er minder gebouwd werd toen de huizenprijzen in de nasleep van de kredietcrisis laag waren. De prijzen daalden na 2008 en zijn, gecorrigeerd voor inflatie, pas in 2020 weer hersteld. Dit had effect op de woningbouw: in totaal zijn er van 2009 tot en met 2019 133.000 woningen minder gebouwd dan normaal. In 2019 waren de huizenprijzen bijna hersteld en werd weer de gemiddelde hoeveelheid woningen gebouwd.

Na de crisis heeft er geen inhaalslag plaatsgevonden in de woningbouw. Door knelpunten, zoals beperkingen in vergunningverlening en krapte op de arbeidsmarkt, zit er een maximum op het aantal woningen dat per jaar gebouwd kan worden.

De verstrekkende impact van de kredietcrisis onderstreept het belang om nieuwe financiële crises te voorkomen. Zo deed de Tijdelijke commissie Huizenprijzen van de Tweede Kamer in 2013 niet alleen aanbevelingen om het woningaanbod te vergroten, maar ook om te voorkomen dat er op de huizenmarkt een nieuwe zeepbel ontstaat. Deze zou namelijk een nieuwe crisis kunnen veroorzaken. Zo werd aanbevolen om de prijsopdrijvende mechanismen via de vraagkant te beteugelen en de dynamiek tussen huren en kopen te vergroten – adviezen die nog altijd relevant zijn.

Dit artikel is gepubliceerd in ESB (Economisch Statistische Berichten), een toonaangevend en invloedrijk Nederlandstalig vakblad op het gebied van economie en sociaaleconomisch beleid.